Herðubreið hefur löngum þótt eitt fegursta fjall á Íslandi enda jafnan nefnd Drottning íslenskra fjalla. Ganga á Herðubreið er krefjandi en fá fjöll er skemmtilegra að klífa, enda stórkostlegt útsýni af toppnum. Færri vita að á toppi Herðubreiðar er snotur gígur — hálffylltur vatni og ísjökum
Glæsileg úr austri
Herðubreið sést víða af öræfunum norðan Vatnajökuls, rétt austan við Kollóttadyngju. Hún er glæsileg ásýndar úr öllum áttum, en mörgum þykir hún glæsilegust séð úr austri
Torfær jeppaslóði
Komist er að Herðubreið með því að aka 60 km jeppaveg (F910) suður frá hringveginum að Herðubreiðarlindum, norðaustan fjallsins. Þar má gista í Þorsteinsskála eða á tjaldstæði við bakka Lindár sem skarta eyrarrós. Einnig er hægt að aka áfram 40 km að Drekagili við rætur Dyngjufjalla og gista þar í skála eða slá upp tjaldi, þótt enginn sé gróðurinn. Til að komast að uppgöngustaðnum er ekinn 11 km torfær, en tilkomumikill jeppaslóði að bílastæði vestan fjallsins
Brattar skriður
Gönguleiðin liggur upp vestuhlíðar Herðubreiðar. Aðeins er um þennan eina uppgöngustað að ræða, sem er utan alfaraleiðar við austurjaðar Ódáðahrauns.
Flest vant göngufólk ætti að ráða við þessa 5-6 klst skemmtilegu fjallgöngu. Klettabelti er þó aðeins snúið og ekki fyrir lofthrædda. Því er mikilvægt að staðkunnugur sé með í för
Klettabeltið
Fyrst liggur leiðin upp auðgegnar lausar skriður uns komið er í 1000 metra hæð. Þar tekur klettabelti við og brattinn eykst. Þarna þarf hjálm, mannbrodda og ísöxi, enda er efsti hlutinn yfirleitt genginn á snjó. Neðst í klettabeltinu er járnkeðja og er það þrætt áfram upp uns komið er í snjóbrekku vinstra megin
Á brúninni
Ofar er sveigt áfram til vinstri (norðurs) og þaðan upp á brún fjallsins. Þar er lítil varða, sem reyndar sést illa neðar úr fjallinu en er ágætis viðmið til að finna aftur leiðina niður
gengið að gígnum
Hér tekur við stórgrýti sem auðvelt er að stikla upp að rótum hátindsins.
Abstrakt listaverk
Þar sést ofan í stórkostlegan gíg sem síðsumars er skreyttur íshellu sem flýtur á blágrænu leysingavatni
Hátindur í 1682 m
Hæsti tindur Herðubreiðar liggur í kanti gígsins og af honum er mjög víðsýnt
Geggjað útsýni
Af toppnum sést til Snæfells, Kverkfjalla, Holuhrauns og Dyngjufjalla. Beint í norður sést í Herðubreiðatögl og vestar Trölladyngju, Kollóttadyngju og Bræðrafell.
Sama leið niður
Mikilvægt er að ganga niður nákvæmlega sömu leið og farin var upp, enda aðeins ein gönguleið í boði. Á Herðubreið er sérlega þokugjarnt og getur verið erfitt að finna niðurleiðina. Því verður að hafa með GPS-staðsetningartæki og ekki leggja á fjallið í tvísýnu veðri
Kennslustund í jarðfræði
Göngu á Herðubreið má líkja við kennslustund í jarðfræði, en á leiðinni sjást helstu skrefin í myndun fjallsins. Herðubreið er eldstöð sem teljast til stapa, en þeir verða til við gos undir jökli. Talið er að gosið hafi undir ísaldarjöklinum fyrir um 10-11 milljónum ára og fjallið hafi orðið til í einu gosi. Fyrst myndast fjall undir ísbreiðunni sem myndar sökkull stapans. Þegar kvikan nær undir yfirborð jökulsins kemst hún í snertingu við kalt bræðsluvatn. Þá getur myndast svokallað bólstraberg í vatninu eða kvikan tæst í gjóskusprengingum og orðið að gosösku sem síðan harðnar og breytist í móberg. Þessi jarðlög eru einkennandi fyrir klettabelti fjallsins sem sjást fyrst í u.þ.b. 1000 metra hæð. Þegar gosið nær í gegnum jökulilnn renna hraun úr gosopinu og mynda hörðu jarðlögin efst. Það var íslenskur jarðfræðingur, Guðmundur Kjartansson, sem fyrstur lýsti tilurð stapa árið 1943, sem kölluð hefur verið stapakenningin.